Niet oordelen en helder uitspreken; de sleutels tot goed contact

Niet oordelen en helder uitspreken; de sleutels tot goed contact

van duin afspringenin vertrouwen en goed contactIn mijn training‘s praktijk op het gebied van communiceren en het creëren van diepgang in gesprekken en vervullende relaties blijkt dat steeds vier aspecten cruciaal zijn: zelfvertrouwen, beter luisteren, helder uitpreken en niet oordelen. Vooral niet oordelen en helder uitspreken zijn de sleutels tot goed contact.

  1. Zelfvertrouwen.  – de mate waarin je staat voor wie je bent en wat je vindt, in hoeverre  je jezelf durft te zijn.
  2. Beter luisteren – in hoeverre jij zelf en je gesprekspartner openstaan voor elkaar, weg kunnen blijven van invullen en je eigen verhaal. En de aandacht erbij houdt bij jullie gesprek.
  3. Helder uitspreken – hoe precies je kunt verwoorden wat belangrijk voor je is, zonder vrees voor afwijzing. Dat je durft te delen wat er speelt, wat je voelt en denkt. Er de juiste woorden voor kan vinden zonder de ander te beledigen
  4. Niet oordelen – in hoeverre je de ander zijn mening beter of slechter acht dan jezelf. Mag er een verschil zijn, kies je voor contact of mijn mening?

Over deze vier heb ik een poll opgesteld waarbij de vraag is:

Wat helpt jou het meest om je relaties te verbeteren ?

Dit kan gaan om de relatie met je kinderen, je partner, je ex, collega, ouders, vrienden, leidinggevende of familie.

Weet dat al doe je maar een van deze vier een stuk beter dan zul je een wereld van verschil ervaren in de kwaliteit van je relaties en communicatie.

NIET OORDELEN, de eerste sleutel tot goed contact

Niet oordelen kreeg de meeste, ruim een derde van de, stemmen van de vier aspecten voor een betere relatie.

Dus hier komt ie: hoe doe je dat?

Niet oordelen en helder uitspreken; de sleutels tot goed contact

Veroordeel me niet

1 Wees wakker in het moment en gebruik al je zintuigen. Dan zie, voel en hoor je beter wat er speelt ook onder de oppervlakte. Kijk met nieuwe ogen, alsof je de ander voor het eerst ziet. Door je aandacht te richten op de zintuigen kan dat. Je zult jezelf verwonderen over het effect.

2 Wees je bewust van gewoonte patronen van je geest – die vergelijkt situaties met vorige ervaringen, jaagt zo hormonen aan die een gevoel/emotie teweeg brengen. Dat gevoel herken je en gaat je geest verklaren – cognitieve dissonantie ; je ziet wat je voelt, reageert op iets ouds. Dus ruim je oude shit op. – hoe? kort gezegd: doorleef, omarm en richt je aandacht op nu.

3 Onderscheid maken we, dat is handig. Zelfkennis is weten wat je neigingen en voorkeuren zijn en waar je niet van houd. Liever koffie dan thee drinken is prima en dat een ander een andere smaakvoorkeur heeft, is een interessante verrijking  Wanneer het gaat om een intieme relatie met diepgang voelt het snel als afkeuren van het (er) mogen zijn van de ander.  Vind het gemeenschappelijke  – wat jullie delen – passie voor een drankje bijv.

4 Besef je dat de ander of (aspecten van) jezelf te veroordelen nogal hoogmoedig, zelfs arrogant is. Alsof jij op de stoel van God(de schepper/bron) gaat zitten e =n het beter weet. Alsof je er niet mag zijn als je iets niet goed doet, of kan. Het is je geboorterecht, de bedoeling dat je hier bent. Door jou kan de wereld ervaren worden op een unieke manier. En dat geldt ook voor alle anderen en alles. De grootsheid van dankbaarheid daarvoor ervaren helpt om het oppervlakkige verschil minder dominant te laten zijn. Kies ervoor het niet beter te weten dan de schepping/ hoe het is.

5 Voed het oordelen niet langer. Observeer je oordeel, ook die stil in de geest en zeg dit is nu niet nodig. Doe niet mee met roddels – hoe ogenschijnlijk verbindend ook (wij/ons soort mensen -tegen-  zij/anderen) het vergroot de onveiligheid om jezelf te zijn. Draai het gesprek met een vraag naar een persoonlijke ervaring of deel openhartig jouw gevoel.

Kan jij je al voorstellen wat het verschil is in de relatie met jezelf of anderen? Wanneer je leert het oordelen, veroordelen achterwege te laten?

Dan rijst compassie op en die liefde is essentieel voor echt contact maken. Met jouw kern en die van anderen.

Helder uitspreken, de tweede sleutel tot goed contact

Helder uitspreken gaat over hoe precies je kunt verwoorden wat belangrijk voor je is, zonder vrees voor afwijzing. Dat je durft te delen wat er speelt, wat je voelt en denkt. Er de juiste woorden voor kan vinden zonder de ander te beledigen. Hiermee is helder uitspreken een belangrijke sleutel voor goede communicatie.

Om te weten hoe je hier beter in wordt, moet je weten wat je belemmert:

1 Pleasen

Sommige mensen worden onduidelijk in communicatie omdat ze niemand voor het hoofd willen stoten. Ze gaan inschatten wat de ander denk en hoe deze zal reageren. De afstemming daarop geeft een dubbele boodschap – wat jij denkt en wil en wat je denkt dat de ander wil horen loopt door elkaar. Misschien denk je dat het aardig is, of voorzichtig. Wellicht ben je op een diepere laag onzeker, bang voor afwijzing of perfectionistisch. En ben je voorzichtig om iedereen te vriend te houden. Aardig gevonden willen worden maakt dat je niet jezelf en je grenzen laat zien en onnodig de schuld op je neemt. Hierdoor is contact maken met jou moeilijk – want er is niet een duidelijk persoon om te ontmoeten. Het invullen van wat de ander denkt/wil kan zelfs irritatie opleveren.

Ontwikkel jezelf in de richting van meer zelfvertrouwen. Je ben een volwassen mens met een dak boven je hoofd, dus wat kan je werkelijk gebeuren. Leer vragen stellen om je aannames te toetsen en toon jouw eigenheid, je voorkeur of weerstand. Dan kan je inlevingsvermogen zelfs een talent zijn.

Marianne Williamson – schreef in een gedicht (deel ervan) heel treffend hierover:

Het is ons licht, niet onze duisternis waar we het allerbangst voor zijn.
Je moet je niet kleiner voordoen dan je bent opdat de mensen om je heen zich vooral niet onzeker zouden gaan voelen.
Als wij ons licht laten schijnen, geven we anderen onbewust toestemming om dat ook te doen.
Als wij bevrijd zijn van onze eigen angst, bevrijdt onze aanwezigheid automatisch anderen.

Niet oordelen en helder uitspreken; de sleutels tot goed contact2 Uhhh,

De woorden missen in het juiste moment. Niet iedereen heeft altijd overal direct een goed antwoord op. Soms is er nadenk-tijd nodig, of voel-ruimte en lijkt er haast te zijn om snel iets goeds te zeggen. Tijd en ruimte vragen is ongewoon en voelt direct ongemakkelijk, zelfs dom of ongeïnteresseerd. Soms heb je geen woorden geleerd voor gevoelens of hoe je iets welbespraakt uit. Of moet je in jezelf eerst afwegen wat je er echt van vind, of je überhaupt een voorkeur hebt.

De groeiruimte zit in het tijd vragen, gebruik gerust zinnetjes als ‘goede vraag, daar denk ik even over na, ik kom hier graag morgen op terug, dat weet ik nog niet’. Door (veel) te lezen ontwikkel je taal en woordenschat voor situaties, relaties en gevoelens. Geweldloze communicatie en NLP bijvoorbeeld zijn technieken om je behoefte te leren verwoorden vanuit eigen verantwoordelijkheid.

3 Bot,

Spreek je juist te direct en kort van stof. Vooral noordelingen spreken onbewust veel minder omzichtig, gebruiken weinig woorden of nemen aan dat de ander op de zelfde manier denkt. Persoonlijk gebruik ik ook geen twijfeltaal, dat is lekker duidelijk maar komt soms ook stellig en onbuigzaam over. De ander haakt dan geïntimideerd of beledigd af en dat verbreekt het contact of schaad de relatie. Zelfs al denk je sneller, overzie je het beter of heb je al ervaring ermee – wil je  dat er een goede relatie blijft bestaan waarin contact veilig mogelijk is, zul je geduld moeten ontwikkelen.

keuzevrijheid covey habit 1

Wanneer je direct zegt wat opkomt, ga je voorbij aan de ruimte van de ander. Benut gewoonte één van Steven Covey.

Helderheid bevat ook begrepen worden door de ander en daar heb je invloed op.

Gewoonte vier van Covey gaat over eerst begrijpen en dan begrepen worden, ook een nuttige gewoonte als het gaat om communicatie en relaties. Tot slot zorg voor een positief saldo op de emotionele bankrekening van je relatie.

 

 

4 Afgeleid,

Je bent niet helemaal bij het gesprek. Je kunt je niet helder uitspreken als je nog loopt na te denken in je hoofd over iets anders. Om helder te communiceren moet je wakker zijn, zuiver zien wat er speelt, horen wat anderen zeggen en rust in je eigen hoofd hebben. Je kent vast wel iemand die al pratende zijn gedachten over iets ordent, of begrip vraagt.

Weet wat jou afleidt en leer bewust je eigen stilte te bewaren. Door te mediteren of de natuur in te gaan met al je zintuigen open, ontwikkel je je gewaarzijn en kun je makkelijker wegblijven van de invulling in je eigen hoofd. Benoem dat je afgeleid raakte en vraag waar het ookal weer over ging. Dat is beter voor het contact dan gewoon maar iets zeggen dat kant nog wal raakt. Die verwarring is een belediging, ontmaskert je gebrek aan belangstelling en maakt je onvoorspelbaar en het gesprek onveilig.

Welke belemmering herken jij waardoor je je jezelf soms niet duidelijk uitspreekt?

  1. Pleasen voorzichtig zijn
  2. Geen woorden vinden en haast voelen
  3. Ondoordacht bot en direct
  4. Niet wakker afgeleid zijn

Zelfvertrouwen en Luisteren,

zijn na Niet oordelen en Helder uitspreken; de sleutels tot goed contact

Uiteraard zijn ook zelfvertrouwen en beter luisteren van belang. Over luisteren  schreef ik al eerder een blog. Deze tekst over de vier niveaus van luisteren lees je via de link.

Wat betreft zelfvertrouwen – Stel jezelf de vraag: ‘Wat zou een wijze vrouw doen?’  Zo roep je de wijsheid op die in je kern beschikbaar is. Hier zal ik in een volgende blog meer over gaan schrijven.

Wat een bijzondere reis is communicatie en diepgang in relaties ontwikkelen. Fijn om dat samen met jou te doen.

Ingrid Geertsma

profiel foto ingrid